Robotik Sistem Nedir?

da Vinci Robotik Sistem nedir?
da Vinci Robotik Sistem, cerrahi ekipman olarak 3 ana bölümden oluşan ve bilgisayar temeline dayanan minimal invaziv – yani en düşük düzeyde zarar vererek – cerrahinin uygulanmasını sağlayan robotik sistemdir.

daVinci Robotik sistemi oluşturan 3 ana sistem Resim-1’de görülmektedir.

Resim-1: daVinci Robot sistemine ait üç bölümün toplu şekilde ameliyathanedeki kurulum düzeni

Bunlardan birisi cerrahın ameliyatı yaptığı ve robotu kontrol ettiği “Konsol” kısmıdır (Resim-2). İkinci bölüm Robot kollarıdır (Resim-3) ve üçüncü son kısım ise kamera sistemi, ışık kaynağının olduğu “Kule” bölümüdür.

Resim-2: daVinci Robot kollarının cerrah tarafından kontrol edildiği “Konsol”

Robot kollarına yerleştirilen ve kolların ucundan vücudun içine gönderilen ince ve ufak robotik cerrahi cihazlar her hastada mutlaka değiştirilmektedir.
Resim-3: Robot kolları ile ameliyat gerçekleştirilmektedir. Bu kollarda ortadaki robotun gözleri olan teleskop ve kamera sistemi diğerlerine ise minik robotik cihazlar adapte edilir.

daVinci Robotik Cerrahi Sistem de “Konsol” adı verilen bölümde cerrah oturarak konsol üzerinden hastanın vücudu içindeki görüntüyü en derin alanlarda bile 3 boyutlu, yüksek çözünürlükte ve normalin 10-15 kat büyütülmüş şekilde görebilmektedir. Cerrah bu görüntü altında “Konsol”daki robotik kolları kontrol eden bölümlere parmaklarını yerleştirir ve robotik kolları yönetir (Resim-4).
Resim-4: Konsola oturan cerrah parmaklarını kontrol bölümlerine yerleştirir ve vücut içindeki robotik kolları kontrol ederek ameliyatı en üst düzeyde geçekleştirir. Burada cerrahın laparoskopik ve robotik deneyiminin üst düzeyde olması esastır.

“Robotik Kollar” hastanın ameliyat edilecek dokuya göre belirli noktalardan 3 ile 5 adet 0.5 ya da 1 cm. çapındaki deliklerden vücuda yerleştirilen borular vasıtasıyla vücut içine robotik 4 kol sokulur. Bu kollardan birinden vücut içine robotun gözleri olan teleskop ve bu teleskoptan elde edilen vücut içindeki görüntüyü ileten yüksek çözünürlüklü kamera yerleştirilir. Diğer kollar ise cerrahiyi gerçekleştirecek olan robotik kollardır ve cerrah tarafından kontrol edilir.

Robotun kollarının ucundaki cerrahi aletler son derece ince olup vücut içinde en derin bölgelerde bile geometrik düzelmede bir el bileğinin hareket kabiliyetinin de üzerinde 540° hareket kabiliyetine sahiptir ve asla titremez (Resim-5). İnce uçlu ve nazik karakterdeki cerrahi robotik kollar ile dokuların zarara uğratılmadan ameliyat ile uzaklaştırılacak organın çıkartılması sağlanır.

Resim-5: El bileği ve el arasındaki ekleme benzer ancak bu eklemden de daha üstün ve titremeden hareket etme özelliğine sahip minik robot kolları

da Vinci Robotik Cerrahi Uygulamada Cerrahın Faktörü Nedir?

Önceki bölümdeki açıklamalardan da anlaşılacağı gibi daVinci Robotik Sistem cerrah tarafından yönetilen ancak cerrahın ameliyatı en derin noktalarda bile net, 3 boyutlu (3D), yüksek çözünürlüklü büyütülmüş görüntü altında çok açılı hareket kabiliyeti olan robotik kollarla en ufak titreme olmaksızın gerçekleştirmesini sağlayan çağımızda en ileri cerrahi teknolojidir.
Ameliyatı gerçekleştiren cerrah için müthiş avantajları sağlayan Robotik Sistem’e rağmen ameliyatı gerçekleştiren kişi robotun kendisi değil, cerrahtır. Bu nedenle açık cerrahiyi ya da konvansiyonel laparoskopik cerrahiyi uygulayan cerrah gibi, Robotik Cerrah’ın tekniği uygulamadaki tekniğe olan yatkınlığı, geçmişteki cerrahi eğitimi ve tecrübesi çok önemlidir.
Diğer yandan tüm sağlık hizmeti alanında ve özellikle cerrahi de olduğu gibi, da Vinci Robotik Cerrahide sadece cerrahın önemi yanında Robotik merkezdeki diğer bütün çalışan ekip elemanlarının tecrübesi çok önemlidir.

da Vinci Robotik Cerrahi Öncesi Öğrenim Eğrisi ve Süresi

Tüm cerrahi yaklaşımlar gibi, daVinci Robotik Cerrahide de bir öğrenim eğrisi söz konusudur. Bu öğrenim dönemini etkileyen faktörlerin başında cerrahın Robotik Cerrahi uygulamasından önce ne derecede konvansiyonel laparoskopik cerrahi uyguladığı temel olarak en önemli faktördür.
Robotik cerrahi öncesinde, öğrenimi ve uygulaması çok daha zor olan konvansiyonel laparoskopik cerrahideki prostat kanserinde öğrenim dönemini (ki bu 200 laparoskopik radikal prostatektomi olarak kabul edilir) yıllar önce tamamlamış bir cerrah için, daVinci Robotik teknoloji sadece laparoskopik cerrahide karşılaşılan zorlukları rahatlıkla aşmayı sağlayan teknolojik sistemdir. Bu nedenle konvansiyonel laparoskopide yoğun cerrahi uygulama sonrasında, daVinci Robotik Cerrahi uygulamadaki öğrenim dönemi sadece cihaza adaptasyon kadar kısa olmakla beraber, pratiğimde bu adaptasyon sadece ilk 3 olgumda gerçekleşmiş olup, 30 olgudan sonra ise tam bir rutin ile hastalarıma en üst düzeyde sunulmaktadır.
Açık cerrahi sonrası direkt Robotik uygulamaya geçenlerde öğrenim süresi oldukça uzun iken, özellikle açık cerrahi olarak bile prostat kanseri cerrahisini sınırlı sayıda ve sıklıkta uygulayanlarda bu süre çok daha uzamaktadır. Maalesef sadece kısa dönemli robotik cerrahiye adaptasyon için bitirilen hayvan laboratuar kursları bunun için de yeterli olamamaktadır.
daVinci Robotik Cerrahi ile prostat kanserinin cerrahi tedavisini isteyen bir hasta ve yakınlarının mutlaka akılda tutmaları gereken noktalar:

Robotik cerrahi öncesinde, konvansiyonel laparoskopi ile ne denli tecrübeli olunduğu
Robotik cerrahi öncesinde konvansiyonel laparoskopi ile öğrenim dönemini tamamlayıp tamamlamadığı
Robotik cerrahi ile tam entegre sağlık ekibinin varlığı
Hangi sıklıkta daVinci Robotik Cerrahi uyguladığı